5 listopada - 38 męczenników albańskich (I, IIIR)
28 kwietnia 2016 r. Papież Franciszek ogłosił męczennikami Kościoła katolickiego 38 ofiar komunistycznych prześladowań za wiarę w czasach reżimu Envera Hodży. Zostali oni zamordowani w latach 1945-1974. 5 listopada 2016 w Szkodrze pod przewodnictwem kardynała Angelo Amato odbyły się ich uroczystości beatyfikacyjne. Błogosławionymi ogłoszono dwóch biskupów, wśród nich abpa Vincentego Prennushiego, franciszkanina, 21 księży, 7 franciszkanów, 3 jezuitów, seminarzystę i 4 świeckich.
- Abp Vincenty Prennushi OFM - (4 IX 1885 - 19 III 1949) – studiował filozofię i teologię w Salzburgu. Po studiach wstąpił do zakonu franciszkanów, 25 marca 1908 w Tyrolu odprawił mszę św. prymicyjną. Po święceniach pełnił funkcję dyrektora wydawnictwa franciszkańskiego, potem kierował szkołą w Szkodrze. W latach 1936-1936 był prowincjałem zakonu. W 1936 roku został biskupem Sape, następnie arcybiskupem Durres. Po śmierci abp. Gaspera Thaçiego w 1946 r., metropolity Szkodry, która była stolicą prymasowską, został prymasem Albanii. W rozmowie z władzami komunistycznymi, odmówił zerwania ze Stolicą Apostolską i pełnego podporządkowania nowym władzom Albanii. Aresztowany w lutym 1947, stanął przed sądem wojskowym i został skazany na karę więzienia, pod zarzutem szpiegostwa i kolaboracji z okupantami włoskimi. Karę odbywał w więzieniu w Durrësie, gdzie mimo słabego zdrowia został zmuszony do ciężkiej pracy fizycznej. Zmarł w więzieniu w wyniku tortur. Jego doczesne szczątki umieszczono w kościele w Durrësie, skąd w 1967 zostały przeniesione na cmentarz miejski.
- Jan (Gjon) Shllaku OFM - (27 VII 1907 - 4 III 1946) – kształcił się w Louvain, Holandii i na paryskiej Sorbonie. Złożył profesję w 1928 r., święcenia kapłańskie przyjął 15 III 1931 r. Był uważany za jednego z największych albańskich intelektualistów tamtych czasów, w kraju pracował z młodzieżą. Aresztowany na wiosnę 1945 pod zarzutem tworzenia ruchu oporu, zginął 4 marca 1946 r., rozstrzelany wraz z dwoma jezuitami i czterema świeckimi. W noc poprzedzającą egzekucję, skazańców słychać było modlenie się i śpiewanie litani do Matki Bożej. Ciał męczenników nigdy nie odnaleziono.
- Maciej Prendushi OFM - (2 X 1881 - 11 III 1948) – urodził się w Szkodrze, studiował w Grazu, święcenia kapłańskie przyjął 25 III 1904. W latach 1943-46 był prowincjałem franciszkanów Albanii. Został aresztowany 15 XI 1946 r. pod fałszywym zarzutem, że ukrył broń pod ołtarzem św. Antoniego w kościele franciszkanów w Szkodrze. Skazany na śmierć został rozstrzelany 11 marca 1948 r.
- Kasper (Gaspër) Suma OFM - (23 III 1897 - 16 IV 1950) – złożył profesję w 1919 r. Po studiach w Innsbrucku, 31 VII 1921 przyjął święcenia kapłańskie w Genui. Był proboszczem w Theth, Brigje te Hotit i Gomsique, strażnikiem klasztoru w Scutari i kapelanem sióstr Stimmatine. 24 maja 1948 r. został aresztowany w Gomsique, gdzie był proboszczem. Następnie został przywieziony do Scutari i zatrzymany w klasztorze Gjudadol, którego był strażnikiem, i który w międzyczasie zamieniono na więzienie. Tutaj był przesłuchiwany i torturowany. Surowy reżim więzienny i brak pomocy lekarskiej pogorszyły jego niepewną sytuację zdrowotną, już osłabioną przez raka, zmarł bardzo cierpiąc 16 kwietnia 1950 roku.
- Serafin Koda OFM - (25 IV 1893 - 11 V 1947) – urodził się w Janjevë (Kosowo) wyświęcony 30 VII 1925. Prowadził działalność misyjną w północnej Albanii, zanim w 1944 otrzymał funkcję proboszcza w Lezhy. W 1947 zorganizował spotkanie duchownych franciszkańskich, na którym zamierzano omówić kwestie finansowe działalności zakonu i wypracować sposób postępowania wobec władz komunistycznych. Koda został aresztowany po tym spotkaniu przez funkcjonariuszy Sigurimi. Został poddany torturom, próbowano go zmusić, aby zeznawał przeciwko swoim współbraciom. Zmarł w czasie tortur, kiedy jeden ze śledczych rozerwał mu paznokciami żyłę w gardle. Szczątki duchownego odnaleziono w 1994, w pobliżu klasztoru franciszkanów.
- Bernardin Palaj OFM - (2 X 1894 – 2 XII 1946) - studiował teologię w Innsbrucku, był specjalistą w zakresie mitologii i kultury albańskiej, a także muzykiem. Do Albanii powrócił w czasie I wojny światowej i w 1918 został wyświęcony na księdza. Uczył języka łacińskiego w szkoderskim Collegium Illyricum, a następnie pracował w parafiach Toplane, Polcit Shale, Pult i Rubik. W latach 1923–1924 zaangażował się w działalność polityczną. Za swoją aktywność polityczną został w 1924 aresztowany, ale wkrótce opuścił więzienie, dzięki wstawiennictwu abp Lazëra Mjedy. Po przejęciu władzy przez komunistów w 1944 uciekł w góry, ale został aresztowany 22 października 1946 w Rubiku. Jednym z dowodów w jego sprawie były teksty publikowane w czasopismach Hylli i Dritës, w których potępiał komunizm. Z powodu zakażenia tężcem zmarł w więzieniu w Szkodrze w grudniu 1946, zanim stanął przed sądem. Pochowany na dziedzińcu byłego sanatorium w Szkodrze.
- Cyprian Nika OFM - (19 VII 1900 - 11 III 1948) – studia teologiczne skończył w Austrii, święcenia kapłańskie przyjął 25 VII 1924 w Rzymie. W latach 1938-41 był prowincjałem zakonu. W latach 1937-1941 pełnił funkcję prowincjała franciszkanów w Albanii. Od 1943 pełnił funkcję opata w klasztorze w Szkodrze. W 1948 został aresztowany w kościele, przy ołtarzu, przez Sigurimi i poddany torturom. Był oskarżony o ukrywanie broni w klasztorze. Skazany na śmierć 28 grudnia 1947 przez Sąd Okręgowy w Szkodrze. Jego ostatnie słowa na sali sądowej brzmiały: Niech żyje Chrystus Król. Albania nie umiera razem z nami. Został rozstrzelany 4 marca 1946 pod murem cmentarza katolickiego w Szkodrze.
- Karol Serreqi OFM - (2 II 1911 - 5 IV 1954) – po studiach w Brescii został wyświęcony na kapłana 29 VI 1936. Pracował w bardzo trudnej społeczności w górach. Służba bezpieczeństwa reżimu komunistycznego chciała usłyszeć od niego, co "osoba polityczna" powierzyła mu w spowiedzi. Kiedy odmówił udzielenia tych informacji, został aresztowany 9 października 1946 r. Nawet podczas tortur zachował tajemnicę konfesjonału. 18 stycznia 1947 r. skazano go na karę śmierci, kilka dni później wyrok zamieniono na dożywotnie więzienie. Zmarł w więzieniu w Burrel 5 kwietnia 1954 roku.
- Maria Tuci (IIIR) - (12 III 1928 - 25 X 1950) postulantka w zakonie Franciszkanek, świecka, nauczycielka, jedyna kobieta w tym gronie, postulantka w zgromadzeniu sióstr od Najświętszych Stygmatów (stygmatynek). Uczyła się w gimnazjum w Szkodrze, prowadzonym przez zakon Franciszkanek (Stygmatystek). W 1945 r. zaangażowała się w rozdawanie ulotek o treści antykomunistycznej przed pierwszymi wyborami parlamentarnymi. Aresztowana 11 sierpnia 1949 przez funkcjonariuszy Sigurimi. Razem z nią aresztowano ponad 300 osób, w związku z prowadzonym śledztwem w sprawie zabójstwa sekretarza partii w okręgu Mirdita – Bardhoka Biby. Zmarła w wyniku tortur w szpitalu więziennym w Szkodrze. Jej szczątki ekshumowano w latach 90. XX w. i przeniesiono do kościoła w Szkodrze, prowadzonego przez zakon Stygmatystek. Aresztowana 10 sierpnia 1949 r. zmarła 24 października 1950 r., w wyniku tortur i choroby w szpitalu w Szkodrze.
|